Turkiera
Wikipedia(e)tik
| Turkiera Türkçe |
|
|---|---|
| Non mintzatzen den: | Turkia, Zipre, Bulgaria, Grezia, Errumania, Mazedonia, Moldavia, Siria, Montenegro, Azerbaijan, Albania, Bosnia-Herzegovina, Serbia, Errusia, Turkmenistan, Uzbekistan. Etorkin talde nabarmenak: Alemania, Ameriketako Estatu Batuak, Austria, Belgika, Erresuma Batua, Frantzia, Herbehereak, Kanada, Suedia, Suitza, Suedia, Suitza |
| Eskualdea: | Turkia, Zipre, Balkanak, Kaukasoa |
| Hiztunak: | ~60 milioi jatorrizko hiztun, ~75 milioi guztira |
| Rankina: | 19-21. Italiera eta Urduarekin lehia estuan |
| Hizkuntza familia: | Altaitarra Turkiarra Oghuza Turkiera |
| Estatus ofiziala | |
| Hizkuntza ofizialtzat duten lurraldeak: | Turkia, Zipre, Kosovo (eskualde batean), Mazedonia (zenbait udalerritan), Errumania (gutxiengo hizkuntzatzat aintzatetsia) |
| Erakunde araugilea: | Türk Dil Kurumu (Turkiako Hizkuntza Elkartea) |
| Hizkuntza kodeak | |
| ISO 639-1: | tr |
| ISO 639-2: | tur |
| ISO 639-3: | tur |
| Oharra: baliteke orri honek Unicode kodearekin emandako NAF fonetika ikurrak edukitzea. |
Turkiera[1][2] turkiar hizkuntza bat da, berez Turkian, Zipren, Bulgarian eta antzinako Otomandar Inperioko herrialdeetan hitz egiten dena, bai eta Europar Batasunera eta Amerikara emigratutako milioika turkiarrek ere.
1928an sartu zuten latindar alfabetoa, arabiarra baztertuta, Kemal Atatürken ekimenez.
Eduki-taula |
[aldatu] Alfabetoa
- A "Alaba"n bezala.
- B "Behi"n bezala.
- C "Jaitsi"n bezala (Nafarroan eta Bizkaian) edo gaztelerazko "yunque"n bezala.
- Ç "Txertatu"n bezala.
- D "Donostia"n bezala.
- E "Elantxobe"n bezala.
- F "Festa"n bezala.
- G "Gernika"n bezala.
- Ğ Ez da ahozkatzen. Aurreko bokala luzatzen du.
- H "Herria"n bezala (Ipar Euskal Herrian).
- I "Eman"en bezala.
- İ "Irten"en bezala.
- J Frantsesezko "Janvier"en bezala.
- K "Korta"n bezala.
- L "Legatz"en bezala.
- M "Maisu"n bezala.
- N "Nerea"n bezala.
- O "Otsagabia"n bezala.
- Ö Alemanierazko "Köhler"n bezala.
- P "Pilotaleku"n bezala.
- R "Gertatu"n bezala.
- S "Sasoi"n bezala.
- Ş "Xabier"en bezala.
- T "Telebista"n bezala.
- U Urre"n bezala.
- Ü Zubererazko "Altzürükü"n edo alemanierazko "Zürich"en bezala.
- V Frantsesezko "vie"n bezala.
- Y "Irten"en bezala.
- Z "Zeru"n bezala.
- X Bakarrik atzerriko hitzekin erabiltzen dute eta "ks" idatzita. Ad. Taksi, Meksika.
- W Bakarrik atzerriko hitzekin erabiltzen dute.
[aldatu] Esamolde eta hitzak
| Acı | Pikante |
| Açık | Zabalik, irekita |
| Araba | Kotxe |
| Arkadaş | Lagun, adiskide |
| Ateş | Su |
| Balık | Arrain |
| Baskça | Euskara |
| Ben | Ni |
| Çok iyi | Oso ona, oso ondo |
| Evet | Bai |
| Günaydın | Egunon |
| Hayır | Ez |
| İsminiz ne? | Nola duzu izena? |
| İyi Akşamlar | Arratsalde on |
| İyi Geceler | Gabon |
| Nasılsın? | Zer moduz? Zelan? |
| Nerelisiniz? | Nongoa zara? |
| Kaç yaşındasınız? | Zenbat urte duzu? |
| Kapalı | Itxita |
| Sen | Zu |
| Su | Ur |
| Teşekkürler | Eskerrik asko |
| Yemek | Jan |
[aldatu] Literatura
Sakontzeko, irakurri: Turkierazko literatura
Erdi Aroan Nezami eta Jami olerkariak nabarmendu ziren, eta ondorengo mendeetakoak dira Baki, Nefi eta Nedim idazleak, poesia arloan ere bai.
Idazle garaikideen artean Yasar Kemal eta Orhan Pamuk aipatzekoak dira.
[aldatu] Erreferentziak
- ↑ 38. araua - Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak, Euskaltzaindia, http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0038.pdf. Noiz kontsultatua: 2011-6-29
- ↑ 53. araua - Munduko estatuetako hizkuntza ofizialak, Euskaltzaindia, http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0053.pdf. Noiz kontsultatua: 2011-6-29
[aldatu] Kanpo loturak
 |
Hizkuntza honek bere Wikipedia du. Bisita ezazu. |
- (Turkieraz)Turkiako Hizkuntza Elkartea
