Greenland

Greenland jroning basa Inggris utawa Tanah Ijo (resmi: Kalaallit Nunaat, basa Denmark: Grønland) kuwi sawijining pulo ing Samudra Atlantik bagéyan lor ing arah wétan-lor Kanada. Jembar wilayahé 2.166.086 km² lan yaiku pulo paling gedhé ing donya. Pulo iki klebu wilayah Krajan Denmark. Wiwit taun 1979, Tanah Ijo dadi mandhiri lan wiwit taun 1985 ora klebu Uni Eropah manèh. Nanging Ratu Denmark isih tetep minangka Kepala negara. Ibu kutha Tanah Ijo yakuwi Nuuk.

Geografi

Tanah Ijo sacara geografis yaiku bagéyan saka Amérika Lor. 80% saka kabèh wilayah katutup ès kang ing sawetara panggonan kandelé nganti 3 kilometer. Mung dhaerah pesisir kidul lan kulon kang bisa dienggoni manungsa.

Sajarah

• Abad ka-8 Masehi – Wong-wong Inuit teka ing Tanah Ijo.
  
• 981 – Sang Erik Merah mendharat ing Tanah Ijo saka Islandia.
  
• 987 – Para imigran Skandinavia wiwit manggon.
  
• +/- 1000 – Leif Erikson nggawa agama Kristen.
  
• 1261 – Tanah Ijo ing ngisor kakuasan Norwegia.
  
• 1397 – Tanah Ijo dadi dhaerah Denmark.
  
• 1500 – 1600 – Koloni Viking wiwit ilang.
  
• 1721 – Kolonisasi manèh déning Denmark.
  
• 1951 – Perjanjian Pertahanan bebarengan Lemah Ijo karo Denmark–Amérika Sarékat.
  
• 1953 - Tanah Ijo olèh otonomi sebagéyan (terbatas) jroning Krajan Denmark.
  
• 1979 - Tanah Ijo olèh otonomi penuh jroning Krajan Denmark.
  
• 1982 - Tanah Ijo kanthi referendum mutusaké metu saka Uni Eropah.
  
• 1985 - Tanah Ijo metu saka Uni Eropa.
  
• 2002 - Partai pro-kamardhikan, Siumut, éntuk swara paling akèh jroning pemilu parlemen.
  
• 2005 - Partai Inuit Brotherhood péngén nganakaké referendum kanggo nentokaké kamardikan Tanah Ijo.

Ekonomi

Ekonomi Tanah Ijo gumantung marang kasil segara, wedhus lan tambang. Produk sektor tambang antara liya: kriolit, kwarts, tembaga, seng lan besi.

Demografi

Penduduk pribumi yakuwi wong Inuit utawa Eskimo. Sawetara ana uga wong Denmark lan campuran antara wong Inuit lan Denmark kang diarani “Wong Tanah Ijo”. Ing Thule ana markas militer Amérika Sarékat. Pedunung Tanah Ijo cacahé 58.000 lan dumadi saka wong Lemah Ijo 80% lan wong Denmark 14,5%. Basa Tanah Ijo klebu jinis basa Inuit. Bebarengan karo basa Denmark, basa Inuit minangka basa resmi.

Agama paling wigati yakuwi Kristen Protestan Luther kayadéné ing Denmark.

Delengen uga

• Daftar negara
• Denmark

Pranala jaba

Wikimedia Commons gadhah galeri bab:

Greenland

   Pirsani pandhuan wisata Greenland ing Wikitravel

• (en) Situs resmi
• (en) "Greenland voters root for independence", BBC News