24 grudnia

24 grudnia jest 358. (w latach przestępnych 359.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 7 dni.

[edytuj] Święta

• imieniny obchodzą: Ada, Adam, Adamina, Adela, Delfin, Druzjan, Druzjanna, Eryk, Eryka, Ewa, Ewelina, Godzisław, Godzisława, Grzegorz, Grzymisława, Hermana, Hermina, Herminia, Irma, Irmina, Józef, Paula, Tarsylia i Zenobiusz.
• wspomnienia i święta Kościoła katolickiego^[1][2],
  • wigilia Bożego Narodzenia
  • śwśw. Adam i Ewa (pierwsi rodzice)
  • św. Adela z Pfalzel i jej matka św. Irmina z Oeren (benedyktynki)
  • św. Paula Elżbieta Cerioli ( † 1865, zakonnica kanonizowana przez Jana Pawła II 16 maja 2004 )^[3]
  • św. Tarsylia († ok. 593, ciotka Grzegorza I)

[edytuj] Wydarzenia w Polsce

• 1287 – III najazd mongolski na Polskę: armia mongolska pod wodzą Nogaja rozpoczęła oblężenie Krakowa.
• 1529 – Sejm w Piotrkowie ogłosił inkorporację Mazowsza do Polski.
• 1637 – Bohdan Chmielnicki podpisał akt kapitulacji powstania Pawluka.
• 1659 – wojna polsko-rosyjska: wojska rosyjskie po przekroczeniu Bugu zdobyły Zabłudów i wymordowały chroniących się w kościele mieszkańców.
• 1806 – IV koalicja antyfrancuska: zwycięstwo Francuzów nad Rosjanami w bitwie pod Czarnowem.
• 1807 – została powołana Rada Stanu Księstwa Warszawskiego.
• 1898 – odsłonięto Pomnik Adama Mickiewicza w Warszawie.
• 1927 – spłonął Zameczek Prezydencki w Wiśle.
• 1939 – hitlerowcy spalili synagogę w Siedlcach.
• 1944 – 89 Polaków zostało zamordowanych przez UPA w Ihrowicy na Podolu.
• 1951 – 7 górników zginęło w wyniku wybuchu metanu i pyłu węglowego w KWK "Mysłowice".
• 1955 – Uniwersytet Poznański przemianowano na Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.
• 1956 – Rada Ministrów przyjechała uchwałę o utworzeniu ZOMO.
• 1975 – premiera filmu telewizyjnego Niespotykanie spokojny człowiek.
• 1980 – premiera serialu Królowa Bona.
• 1984 – premiera serialu Rycerze i rabusie.
• 1997 – premiera serialu 13 posterunek.
• 1998 – w Elektrowni Turów doszło do jednej z największych awarii w polskiej energetyce. Prawie całkowitemu zniszczeniu uległ blok energetyczny nr 5 o mocy 200 MW, uszkodzonych zostało wiele urządzeń sąsiednich jednostek wytwórczych, wyłączono większość generatorów a w maszynowni wybuchł groźny pożar.

[edytuj] Wydarzenia na świecie

Kaplica w miejscu pierwszej na świecie szopki w Greccio we Włoszech

  W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem:
24 grudnia

•   640 – Jan IV został papieżem.
• 1165 – Wilhelm I koronowany na króla Szkocji.
• 1223 – św. Franciszek z Asyżu zorganizował w Greccio pierwszą na świecie szopkę bożonarodzeniową.
• 1267 – Hugo III został koronowany na króla Cypru.
• 1294 – Bonifacy VIII wybrany na papieża.
• 1726 – zostalo założone Montevideo.
• 1734 – spłonął królewski kompleks pałacowy Alkazar w Madrycie.
• 1777 – James Cook odkrył Wyspę Bożego Narodzenia.
• 1799 – Napoleon Bonaparte objął funkcję Pierwszego Konsula.
• 1800 – nieudany zamach na Napoleona Bonapartego.
• 1814 – podpisano pokój gandawski kończący wojnę brytyjsko-amerykańską.
• 1818 – w Oberndorfie koło Salzburga po raz pierwszy wykonano kolędę Cicha noc (Stille Nacht).
• 1851 – spłonęła Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych.
• 1865 – Pulaski (Tennessee): sześciu weteranów armii Południa założyło Ku Klux Klan.
• 1871 – premiera Aidy Giuseppe Verdiego w Kairze.
• 1906 – kanadyjski wynalazca Reginald Aubrey Fessenden nadał pierwszą transmisję radiową w USA.
• 1914 – I wojna światowa: rozpoczął się rozejm bożonarodzeniowy.
• 1929 – pożar zniszczył zachodnie skrzydło Białego Domu w Waszyngtonie.
• 1934 – w Davos (Szwajcaria) uruchomiono pierwszy wyciąg narciarski na świecie.
• 1942:
  • admirał François Darlan, wysoki komisarz we francuskiej Afryce Północnej, został zastrzelony w swym gabinecie w Algierze przez monarchistę Fernanda Bonniera de La Chapelle.
  • z poligonu w Peenemünde wystrzelono pierwszy pocisk V-1.
• 1951 – Libia proklamowała niepodległość (od Włoch). Królem został Idris I.
• 1953:
  • 106 osób zginęło w katastrofie kolejowej w Sakvicach w Czechosłowacji.
  • 151 osób zginęło w wyniku zejścia laharu z jeziora w kraterze wulkanu Ruapehu i zerwania mostu kolejowego, tuż przed nadjeżdżającym pociągiem ekspresowym z Wellington do Auckland (Nowa Zelandia).
• 1962 – Kuba wymieniła ze Stanami Zjednoczonymi 1100 więźniów zatrzymanych podczas inwazji w Zatoce Świń na produkty żywnościowe.
• 1966:
  • radziecka sonda Łuna 13 wylądowała na Księżycu.
  • Wietnam Południowy: 129 osób zginęło w katastrofie amerykańskiego samolotu wojskowego CL-44.
• 1968 – Apollo 8 wszedł na orbitę Księżyca.
• 1971 – w katastrofie samolotu Lockheed Electra w środkowym Peru zginęło 91 osób.
• 1974 – cyklon Tracy zniszczył miasto Darwin na północnym wybrzeżu Australii, zabijając 71 osób.
• 1976 – Takeo Fukuda został premierem Japonii.
• 1979 – Gujana Francuska: z kosmodromu Kourou wystrzelono pierwszą europejską rakietę nośną Ariane 1.
• 1989:
  • interwencja USA w Panamie: obalony dyktator Manuel Noriega schronił się w ambasadzie Watykanu.
  • w liberyjskiej prowincji Nimba wybuchło powstanie, które doprowadziło do całkowitej destabilizacji kraju.
• 1990 – Surinam: pułkownik Dési Bouterse drogą telefoniczną zmusił do ustąpienia prezydenta Ramsewaka Shankara i rozpoczął dyktatorskie rządy w kraju.
• 1991 – dotychczasowy nuncjusz apostolski w Holandii Audrys Juozas Bačkis został arcybiskupem Wilna.
• 1992 – wystartowała MTV Japonia.
• 1994 – 4 algierscy terroryści porwali Airbusa linii Air France, odbywającego rejs z Paryża do Algieru.
• 1995 – została przyjęta w referendum konstytucja Naddniestrza.
• 1997 – paryski sąd skazał na dożywocie wenezuelskiego terrorystę Ilicha Ramíreza Sáncheza, znanego jako Carlos Szakal.
• 1999 – papież Jan Paweł II zainaugurował w Bazylice Św. Piotra obchody Wielkiego Jubileuszu Roku Świętego 2000.
• 2002 – Filipiny: 13 osób zginęło, a 12 zostało rannych w zamachu bombowym na dom Saudiego Ampatuana, burmistrza miasta Datu Piang.
• 2008 – w Eupatorii (Ukraina) w wyniku wybuchu gazu zginęło co najmniej 27 osób.
• 2009 – podczas pasterki w Bazylice Św. Piotra w Rzymie chora psychicznie kobieta rzuciła się na Benedykta XVI, przewracając go.

[edytuj] Urodzili się

• 1167 – Jan bez Ziemi, król Anglii (zm. 1216)
• 1761 – Michaił Barclay de Tolly, rosyjski feldmarszałek, uczestnik wojen napoleońskich (zm. 1818)
• 1777 – Ludwik Adam Dmuszewski, polski aktor, reżyser teatralny (zm. 1847)
• 1791 – Eugène Scribe, francuski dramaturg i librecista (zm. 1861)
• 1798:
  • Adam Idźkowski, polski architekt (zm. 1879)
  • Adam Mickiewicz, polski pisarz, wieszcz narodowy (zm. 1855)
• 1810 – Wilhelm Marstrand, duński malarz (zm. 1873)
• 1818 – James Prescott Joule, angielski fizyk (zm. 1889)
• 1824 – Peter Cornelius, niemiecki kompozytor, poeta (zm. 1874)
• 1837 – Elżbieta Bawarska, cesarzowa Austrii, królowa Węgier (zm. 1898)
• 1839 – Adam Bełcikowski, polski historyk literatury, dramatopisarz i poeta (zm. 1909)
• 1845 – Jerzy I Glücksburg, król Grecji (zm. 1913)
• 1859 – Roman Statkowski, polski kompozytor, pedagog (zm. 1925)
• 1868 – Emanuel Lasker, niemiecki szachista, mistrz świata (zm. 1941)
• 1869 – Henriette Roland Holst, holenderska pisarka (zm. 1952)
• 1874 – Adam Didur, polski śpiewak operowy (bas) (zm. 1946)
• 1878 – Józef Trzemeski, polski lekarz, generał i polarnik (zm. 1923)
• 1883 – Stefan Jaracz, polski aktor (zm. 1945)
• 1886:
  • Michael Curtiz, amerykański reżyser filmowy pochodzenia węgierskiego (zm. 1962)
  • Jan Stańczyk, polski polityk, minister pracy i opieki społecznej (zm. 1953)
• 1890 – Walerian Czuma, polski dowódca wojskowy, generał, dowódca Straży Granicznej, dowódca obrony Warszawy (zm. 1962)
• 1904 – Joseph Juran, amerykański teoretyk zarządzania (zm. 2008)
• 1905 – Milt Dunnell, kanadyjski dziennikarz sportowy, wieloletni publicysta Toronto Star (zm. 2008)
• 1906:
  • Paul Bromme, niemiecki polityk (zm. 1975)
  • Franz Waxman, amerykański kompozytor muzyki filmowej (zm. 1967)
• 1907 – John Patrick Cody, amerykański duchowny katolicki, arcybiskup Chicago, kardynał (zm. 1982)
• 1909 – Adam Rapacki, polski polityk, ekonomista, minister (zm. 1970)
• 1910:
  • Fritz Leiber, amerykański pisarz (zm. 1992)
  • William Pickering, nowozelandzki astrofizyk (zm. 2004)
• 1915 – Eugeniusz Zadrzyński, polski polityk, kierownik resortu energetyki (zm. 2002)
• 1917 – Jiří Brdečka, czeski reżyser filmowy, pisarz, dziennikarz, malarz (zm. 1982)
• 1919 – Qateel Shifai, pakistański poeta (zm. 2001)
• 1920 – Ewa Petelska, polska reżyserka filmowa
• 1922 – Ava Gardner, amerykańska aktorka (zm. 1990)
• 1923 – Mikołaj Kozakiewicz, polski socjolog, polityk (zm. 1998)
• 1926:
  • Maria Janion, polski historyk literatury, krytyk literacki, eseistka
  • Witold Pyrkosz, polski aktor
• 1927 – Mary Higgins Clark, amerykańska pisarka
• 1929 – Marian Zieliński, polski sztangista (zm. 2005)
• 1931:
  • Walter Abish, amerykański pisarz
  • Mauricio Kagel, argentyński kompozytor (zm. 2008)
  • Lech Trzeciakowski, polski historyk
• 1933 – Adam Śmigielski, polski duchowny katolicki, biskup sosnowiecki (zm. 2008)
• 1934:
  • Stjepan Mesić, chorwacki polityk, prezydent Chorwacji
  • Andrzej Zieliński, polski polityk
• 1936 – Bogdan Miś, polski dziennikarz, matematyk, popularyzator nauki
• 1937 – Kazimierz Górny, polski duchowny katolicki, biskup rzeszowski
• 1939:
  • Jacek Kotlica, polski poeta, krytyk sztuki, działacz kulturalny (zm. 2010)
  • Herty Lewites, nikaraguański polityk (zm. 2006)
• 1941:
  • David Arkin, amerykański aktor (zm. 1991)
  • Andrzej Suski, polski duchowny katolicki, biskup toruński
• 1943:
  • Alberto Andrade, peruwiański polityk, alkad Limy (zm. 2009)
  • Tarja Halonen, fiński polityk, prezydent Finlandii
• 1945:
  • Gillian Cross, brytyjska pisarka
  • Ryszard Jarzembowski, polski polityk
  • Lemmy Kilmister, brytyjski wokalista i basista zespołu Motörhead
• 1946 – Jan Akkerman, holenderski gitarzysta zespołu Focus
• 1952 – Hilkka Riihivuori, fińska biegaczka narciarską
• 1953 – Adam Szal, polski duchowny katolicki, biskup przemyski
• 1956 – Adam Lizakowski, polski poeta, tłumacz, fotograf
• 1957 – Hamid Karzai, afgański polityk, prezydent Afganistanu
• 1961:
  • Ilham Alijew, azerski polityk, prezydent Azerbejdżanu
  • Marcin Świetlicki, polski poeta, wokalista zespołu Świetliki
• 1962 – Piotr Patalong, polski dowódca wojskowy, generał brygady
• 1964 – Anja Orthodox, polska wokalistka zespołu Closterkeller
• 1966 – Diedrich Bader, amerykański aktor
• 1967:
  • Michaił Szczennikow, rosyjski chodziarz
  • Adam Wiedemann, polski poeta
• 1968 – Choi Jin-sil, południowokoreańska aktorka, modelka (zm. 2008)
• 1969 – Oleg Skripoczka, rosyjski kosmonauta
• 1970:
  • Przemysław Branny, polski aktor, wokalista
  • Amaury Nolasco, amerykański aktor
• 1971 – Ricky Martin, portorykański piosenkarz
• 1973:
  • Adam Majewski, polski piłkarz
  • Stephenie Meyer, amerykańska pisarka
• 1974:
  • Michał Lesień, polski aktor
  • Marcelo Salas, chilijski piłkarz
  • Adam Wysocki, polski kajakarz
• 1976:
  • Mariusz Liberda, polski piłkarz, bramkarz
  • Piotr Miazga, polski aktor
  • Dariusz Rusin, polski prezenter telewizyjny
• 1977 – Glen Salmon, południowoafrykański piłkarz
• 1978 – Souleymane Diawara, senegalski piłkarz
• 1979:
  • Julio Díaz, meksykański bokser
  • Pang Qing, chińska łyżwiarka figurowa
• 1980 – Stephen Appiah, ghański piłkarz
• 1981 – Dima Biłan, rosyjski piosenkarz
• 1982 – TenTypMes, polski raper
• 1983:
  • Irina Krush, amerykańska szachistka
  • Cao Lei, chińska sztangistka
• 1984 – Wallace Spearmon, amerykański sprinter

[edytuj] Zmarli

• 1382 – T'aego Pou, koreański mistrz sǒn (ur. 1301)
• 1394 – Henryk VII Rumpold, książę głogowsko-żagański (ur. ok. 1350)
• 1453 – John Dunstable, angielski kompozytor (ur. ok. 1380)
• 1473 – Jan z Kęt, święty, polski filozof, teolog (ur. 1390)
• 1524 – Vasco da Gama, portugalski podróżnik, odkrywca (ur. ok. 1469)
• 1707 – Karolina Piastówna, księżniczka legnicko-brzeska, ostatni przedstawiciel dynastii Piastów (ur. 1652)
• 1850 – Frédéric Bastiat, francuski ekonomista wolnorynkowy, filozof i polityk.
• 1857 – Stanisław Jachowicz, polski pisarz, pedagog, działacz charytatywny (ur. 1796)
• 1863 – William Makepeace Thackeray, angielski pisarz (ur. 1811)
• 1876 – Narcyza Żmichowska, polska pisarka (ur. 1819)
• 1898:
  • Charbel Makhlouf, święty, maronicki zakonnik (ur. 1828)
  • Eugeniusz Pankiewicz, polski kompozytor, pianista (ur. 1857)
• 1935 – Alban Berg, austriacki kompozytor (ur. 1885)
• 1942 – Jean François Darlan, francuski polityk, wojskowy (ur. 1881)
• 1943:
  • Stanisław Karpiński, polski bankowiec, minister skarbu, prezes Banku Polskiego (ur. 1870)
  • Michał Znicz, polski aktor (ur. 1888)
• 1946 – Leopold Okulicki, polski dowódca wojskowy, generał, komendant główny AK (ur. 1898)
• 1975 – Bernard Herrmann, amerykański kompozytor, twórca muzyki filmowej (ur. 1911)
• 1980 – Karl Dönitz, niemiecki admirał, dowódca marynarki wojennej III Rzeszy, prezydent III Rzeszy (ur. 1891)
• 1982 – Louis Aragon, francuski pisarz (ur. 1897)
• 1984 – Kazimierz Krukowski, polski aktor, reżyser teatralny, satyryk, autor tekstów piosenek (ur. 1901)
• 1992 – Peyo, belgijski rysownik, autor komiksów (ur. 1928)
• 1993 – Andrzej Nadolski, polski historyk, archeolog, historyk wojskowości, bronioznawca (ur. 1921)
• 1994 – John Osborne, brytyjski dramatopisarz (ur. 1929)
• 1997:
  • Edwin Brzostowski, polski działacz kulturalny (ur. 1924)
  • Toshirō Mifune, japoński aktor (ur. 1920)
• 1999 – Tomasz Beksiński, polski dziennikarz muzyczny, tłumacz (ur. 1958)
• 2000 – John Cooper, brytyjski konstruktor samochodowy, współzałożyciel firmy Cooper Car Company (ur. 1923)
• 2002 – Kjell Aukrust, norweski pisarz, malarz, rysownik (ur. 1920)
• 2004:
  • Elwira Seroczyńska, polska łyżwiarka szybka (ur. 1931)
  • Elmer Swenson, amerykański producent win (ur. 1913)
• 2005 – Wang Daohan, chiński dyplomata (ur. 1915)
• 2006 – Tadeusz Chrzanowski, polski historyk sztuki, fotograf, publicysta, tłumacz (ur. 1926)
• 2007:
  • Kazimierz Borowiec, polski aktor (ur. 1939)
  • Reinhard Hess, niemiecki trener skoków narciarskich (ur. 1945)
  • Andreas Matzbacher, austriacki kolarz (ur. 1982)
• 2008:
  • Samuel Huntington, amerykański politolog, historyk (ur. 1927)
  • Harold Pinter, brytyjski dramaturg, reżyser i scenarzysta teatralny, laureat literackiej Nagrody Nobla (ur. 1930)
• 2009 – Rafael Caldera, wenezuelski polityk, prezydent Wenezueli (ur. 1916)
• 2010 – Jose Orlandis, hiszpański duchowny katolicki, historyk (ur. 1918)

Przypisy